De relatie tussen leefstijl en het risico op een ernstiger beloop van COVID-19 is onmiskenbaar. Namens 1.900 bezorgde zorgverleners en de Verenging Arts en Leefstijl drong Tamara de Weijer vandaag bij staatssecretaris Blokhuis aan op leefstijlmaatregelen. NOS Nieuwsuur bericht er vanavond over.
Want aangezien een veilig vaccin op z’n best nog maanden op zich zal laten wachten – en wellicht nog veel langer – is het zaak de schade zoveel mogelijk te beperken. Maatregelen horen verder te gaan dan quarantaine, afstand houden en mondkapjes. In deze notitie beschrijft het NIL specifiek de relatie tussen leefstijl, immuungezondheid en COVID-19. Zodat ‘waar mogelijk preventieve maatregelen genomen kunnen worden om ernstige ziekteverschijnselen, complicaties en mortaliteit te voorkomen.’
Onderliggend lijden
Bij zeventig procent van de 1070 tot 11 mei in Nederlandse ziekenhuizen overleden coronapatiënten jonger dan zeventig jaar, was sprake van ‘onderliggend lijden’. Daarbij ging het in de eerste plaats (44%) om hart- en vaatziekten en hoge bloeddruk, op twee (34%) de categorie ‘overig’ en op drie (27%) diabetes. Zeventig tot tachtig procent van alle coronapatiënten op het IC hebben overgewicht.
Kanker geeft ook een verhoogd risico, 65 patiënten jonger dan zeventig jaar hadden kanker (15%). Slechts een overlijden meer dan in de categorie ‘Chronische neurologische of neuromusculaire aandoeningen, maar beduidend minder dan de 105 patiënten met chronische longaandoeningen (24%).
‘Metabole ontregeling en weerstand tegen infecties’
Aan veel van deze aandoeningen is op relatief korte termijn wat te doen. De permanente laaggradige ontsteking door te veel vet, vooral in de buik, het gebrek aan beweging, slaap en micronutriënten en juist teveel stress: allemaal factoren die de infectiegevoeligheid vergroten. Tegelijk ook factoren die die leiden tot een flink deel van de bovengenoemde ziekten, die op zichzelf ook het risico op Covid-19 en een heftig beloop daarvan vergroten.
Leefstijlinterventies kunnen deze ziekteprocessen voor een deel omkeren. ‘Als leefstijl ooit op de agenda zou moeten staan dan is dat nu’, roept de Verenging Arts en Leefstijl staatssecretaris Blokhuis in deze brief tot actie op.
‘Leef gezond, voorkom ernstige corona’
Bekijk Nieuwsuur met in de uitzending Liesbeth van Rossum internist en hoogleraar obesitas Erasmus MC.
Nieuwsuur maakte naar aanleiding van het initiatief van Arts en Leefstijl een reportage waarin onder meer voedingsprofessor Jaap Seidell en cardioloog Leonard optreden. Met als studiogast Liesbeth van Rossum, internist en hoogleraar obesitas Erasmus MC. Zij vat de samenhangen uit de bovengenoemde notitie nog eens samen en komt met een derde, nog speculatieve, oorzaak voor de samenhang tussen overgewicht en de ernst van Covid-19. ‘De ACE2-receptor waardoor het virus de cel binnendringt, blijkt ook op vetcellen te zitten. Misschien is vet een reservoir voor het virus.’
Seidell zet het ontstekingsremmende voedsel op een rijtje: groenten, fruit, volle granen, noten en vis. En aan de andere kant het ontstekingsbevorderende hoogbewerkte winkelaanbod. Seidell: ‘We hebben nu twee epidemieën die op elkaar botsen. De stille van overgewicht en corona.’ Behalve actie op individueel niveau is overheidsingrijpen gewenst, vinden alle geïnterviewden.
Het preventieakkoord van VWS staatssecretaris Paul Blokhuis, noemt Van Rossum ‘een mooie eerste stap’, maar niet genoeg. ‘De preventie moet veel actiever. Het gaat om de voedselomgeving, de beweegomgeving. Het gaat over prijsprikkels; gezond voedsel moet goedkoper worden, ongezond voedsel duurder. Dat kan ook echt een manier zijn ons te wapenen tegen een volgende pandemie.’
Goed nieuws heeft Van Rossum voor al die mensen die wel overtollige kilo’s wegwerken, maar hun ideale gewicht nooit bereiken: ‘Al val je niet zo veel af als je wilt, je wordt er toch gezonder van. Je immuunsysteem knapt er van op.’
Marianne Timmer
Ook meervoudig olympisch kampioen schaatsen Marianne Timmer pleit voor een gezondere leefstijl in coronatijd. ‘Laat duidelijk zijn dat dit corona niet te lijf gaat, maar een gezondere levensstijl verhoogt wel je weerbaarheid en conditie. Daardoor is de kans kleiner dat je getroffen wordt door het virus en andere ziektes’, zegt ze op de sportpagina van de Telegraaf.
De 46-jarige Timmer verkeert volgens de krant nog altijd een toonbeeld van fitheid. Op gezette tijden doet ze een tiendaagse kuur. ‘Zoals de Vegan Switch of Sportvasten, waarmee je je lichaam reinigt. Het pakt je overtollige vetcellen aan en laat je goede cellen weer efficiënter werken.’
Timmer is geen voltijds veganist. Normaal gesproken eet ze wel biologisch vlees en vis. Maar tijdens zo’n vegankuur dus niet. Dan staat er veel ‘vaste plantaardige voeding’ op het menu, gecombineerd met veel beweging en voedingssupplementen. ‘Je kunt gewoon heel lekker eten. Zo gebruik ik allerlei kruiden voor mijn groentes. Het Sportvasten vraagt wat meer discipline, maar het positieve effect op je gezondheid is na tien dagen echt merkbaar en wordt ook duidelijk in metingen.’ De genoemde kuren zijn ontwikkeld en in de markt gezet door medisch bioloog Remco Verkaik.
Beeld: Vereniging Arts en Leefstijl, screenshots Nieuwsuur
MMV maakt wekelijks een selectie uit het nieuws over voeding en leefstijl in relatie tot kanker en andere medische condities.
Inschrijven nieuwsbrief
