Vorige keer schreef ik dat ik de vermijding voorbij was. Dat ben ik ook. Dat is, ondanks de verdrietigheid die er de aanleiding toe gaf, ook vreugdevol en bevrijdend. Tegelijk is het óók verwarrend en confronterend. Want in mijn acceptatie van ‘het is zoals het is’, ontmoet ik anderen voor wie het anders is.
Niet iedereen vind het prettig als ik me laat zien zoals ik ben, niet iedereen vind het even prettig als ik zeg hoe het voor mij is. Dat geldt niet alleen voor het leven zonder borsten, en daar niet geheimzinnig meer over doen, dat geldt ook voor geen vlees eten, voor twijfelen over oorlog voeren in Oekraïne, of voor mijn pijn laten zien over het plotselinge vertrek van een collega. Eigenlijk geldt het voor alles. Wat ik belangrijk, of goed, of pijnlijk vind, kan voor een ander waardeloos, slecht of vreugdevol zijn. Dus ongegeneerd laten zien ‘zo is het voor mij’, betekent altijd een soort van confrontatie voor en met de ander. De een kan er goed tegen als ik mijn platheid toon, de ander vindt het verdrietig, of kijkt liever weg. De een vind het inspirerend als ik me stellig uitspreek over iets waar ik gepassioneerd over ben, de ander denkt ‘nou, nou, moet dat nou zo nodig’. Al die posities zijn natuurlijk legitiem. We kunnen stellig denken: ‘gezond leven is belangrijk’. Ja, dat vind ik ook echt. Maar evenzogoed kun je stellig vinden: ’het leven is te kort om je druk te maken over gezondheid, ik ga genieten van alles wat er op mijn pad komt, dood ga je toch.’ Ja, daar zit toch ook wat in.
Niet vermijden om te laten zien hoe je bent, wat je vindt, hoe je denkt, betekent de tegenstelling boven tafel halen. Voor mij is het zo, voor jou is het anders. Dat betekent direct ook weer je positie moeten relativeren. Ik vind het goed om plat door het leven te gaan, jij vindt het goed om prothesen te gebruiken. Het is zoals het is…. maar misschien toch ook weer niet, of minstens, misschien hóeft het niet zo te zijn.
Stoppen met vermijden, voelt als een ruimte innemend gebaar
In dit geval is dat nog wel eenvoudig te doen. Dan zeg je dat je elkaars positie respecteert en ga je door met wat je deed. Maar wat nou als het gaat om zaken waarin je de ander beïnvloedt? Waarin jouw keuzes direct gevolgen hebben voor de ander? Wel of niet laten vaccineren, wel of niet oorlog voeren, wel of niet vertrekken. Is het dan nog steeds zo goed om ‘niet te vermijden’? Om hardop te zeggen wat je denkt en te doen wat je vindt?
Stoppen met vermijden voelt als een ruimte innemend gebaar. Hier ben ik, ik laat het zien, zo is het! Met al mijn kwetsuren en beperkingen, dit is mijn leven.
Accepteren dat het is zoals het is, neemt tegelijk niet weg dat je een verantwoordelijkheid hebt om keuzes te maken die óók over de ander gaan. Die erover gaan dat je de relatie met de ander goed wilt houden, ook als je verschilt ‘tot op het bot’. Ik geloof in die zin niet in ‘oog om oog, tand om tand’. Daarmee poets je juist het verschil weg door te worden zoals de ander is, te worden of te doen zoals je eigenlijk juist niet wilt zijn of doen. Tegelijk schuif je daarmee wèl naar de ander toe. Ik vind het maar bar ingewikkeld.
Zoveel snap ik: soms tóch een beetje verstoppen, soms tóch niet alles zeggen wat je denkt, of niet alles doen wat je zou willen doen, is óók van waarde. Als je dat dan ook vermijding noemt is het verwarrend. Dus hoe zal ik het noemen dan? Omzeilen? Uit de weg gaan, Ontwijken? Dat gaat allemaal over dat wat van buiten op je af komt. Maar wat doe je met dat wat van binnenuit naar buiten wil? Jezelf laten zien, met alles wat je bij je hebt? Verstoppen, achterhouden, bedekken verbloemen, wegmoffelen, verschuilen, het zijn eigenlijk allemaal woorden met een negatieve lading.
Ik ben er nog niet uit. Suggesties zijn van harte welkom!
Foto door Klaus Nielsen via Pexels
MMV maakt wekelijks een selectie uit het nieuws over voeding en leefstijl in relatie tot kanker en andere medische condities.
Inschrijven nieuwsbrief
