Anti-inflammatoir voedingspatroon kan nierkanker voorkomen

In twee Zweedse bevolkingscohorten blijkt een anti-inflammatoir voedingspatroon gerelateerd aan een lager risico op nierkanker. Met name voor vrouwen. Een opsteker voor het Moerman/NTTT-dieet dat bijzonder ontstekingsremmend is.

Met jaarlijks circa 2.750 nieuwe diagnoses staat nierkanker in Nederland op plaats twaalf van meest voorkomende kankers. Negen van de tien keer gaat het dan om niercelkanker. Inwoners van de Europa en de Verenigde Staten hebben 6 tot 9 meer kans nierkanker te krijgen dan mensen uit Zuid-Amerika en Afrika. ‘Wat een rol voor omgevingsfactoren suggereert’, schrijven wetenschappers van Örebro Universiteit en het Karolinska Instituut (Zweden) in British Journal of Cancer.

Naast de bekende risicofactoren roken, overgewicht, chronische nierziekten en hoge bloeddruk, noemen ze nog een aantal mogelijke oorzaken waarvoor beperkter bewijs is: nierstenen, pijnstillers, blootstelling aan asbest en siliciumdioxide, een ketogeen dieet en de consumptie van bewerkt vlees. Daarnaast zijn er aanwijzingen voor risicoverlagende effecten voor fysieke activiteit, een gezond gewicht en een matige alcoholconsumptie. Ook een hoge consumptie van groenten en fruit en koffie en thee lijkt het risico te verminderen.

De auteurs verwijzen naar een Amerikaanse cohortstudie – waar ook MMV over berichtte – die gunstige effecten toonde voor deelnemers die weinig suikers aten en er een over het algemeen gezond dieet op nahielden. Voor voedingspatronen met ontstekingsremmende kenmerken vond de Amerikaanse studie destijds geen voldoende sterk statistisch verband. Dat is bij de Zweedse studie anders; onder meer door de lange opvolgduur.

Die was bijna twintig jaar. Van de 71,421 mannen en vrouwen uit twee bevolkingscohorten werd in de loop van die tijd bij 431 deelnemers nierkanker vastgesteld. Gecorrigeerd voor andere mogelijke oorzaken dan dieet, had het kwart van de deelnemers met het meest ontstekingsremmende voedingspatroon een 32 procent lager risico op nierkanker dan het kwart van de deelnemers met het minst ontstekingsremmende dieet. Meest uitgesproken was het effect bij vrouwen: een 53 procent lager risico.

AIDI versus DII

De Anti-Inflammantory Diet Index (AIDI) die de Zweden gebruikten, komt niet één op één overeen met de Dietary Inflammatory Index (DII). Onderzoekers van het Universitair Medisch Centrum Groningen pasten onlangs de DII toe op een aantal recepten uit het MMV-kookboek ‘Koken volgens Moerman & NTTT’ en concludeerden in Uitzicht 1 van dit jaar: ‘Dat is optimaal. Als je zo kookt, eet je elke dag anti-inflammatoir. Minder inflammatoir dan dit kun je bijna niet eten.’

Bij de DII betekent een score hoger dan nul dat een voedingspatroon laaggradige ontsteking bevordert. ‘Ogenschijnlijk gezonde Nederlanders’ scoren in onderzoek onder controlegroepen tussen de 0 en halve punt, licht inflammatoir dus. Ter vergelijking: de recepten uit het MMV-kookboek varieerden tussen minus 3,18 en minus 4,17 punten.

Voor hun eigen onderzoek gebruikten de Zweedse wetenschappers dus de AIDI. De keuze verklaren ze zo: ‘De DII is een van de literatuur afgeleide index, terwijl AIDA die wij gebruikten empirisch is en op maat gesneden voor de Scandinavische eetgewoonten. Dat voorziet potentieel in een grotere specifiteit voor onze studiepopulatie.’

De AIDI kent punten toe aan elf ontstekingsremmende en vijf ontstekingsbevorderende voedselgroepen. Per groep is er een punt te behalen. Het maximaal te behalen aantal punten is dus zestien. Meer dan 6 porties groenten en fruit per dag levert bijvoorbeeld een punt op. Verder zijn punten te behalen met thee, koffie, volkorenbrood, ontbijtgranen, chocola, magere kaas, olijf- en canola-olie, noten, matig rode wijn en matig bier.

Bij de ontstekingsbevorderende voedselgroepen zijn punten te verdienen als daar weinig of niets van geconsumeerd wordt: rood vlees en bewerk vlees (weinig) en orgaanvlees, chips en limonade (niets).

Beeld Easy-Peasy.AI Een AI-gegeneerde anatomisch correcte (maar te grote) nier.