Nu we steeds minder brood eten en het zoutgehalte in veel producten is verlaagd, lopen we meer risico op een jodiumtekort. Reumatoloog Richard Verheesen houdt zich als een van de weinigen onder zijn vakbroeders bezig met voeding en leefstijl, en legt uit hoe het zit. Gelukkig is een jodiumtekort vrij eenvoudig te voorkomen, al blijft het wel de vraag wanneer precies we voldoende binnen krijgen.
Jodium is een belangrijk mineraal in onze voeding. Het zorgt ervoor dat de schildklier goed blijft functioneren. Bij een ernstig tekort aan jodium gaat de schildklier langzamer werken, wat kan leiden tot vermoeidheid en gewichtstoename.
“Een jodiumtekort kan bij kinderen een groeiachterstand en een verminderd leervermogen tot gevolg hebben. En in extreme gevallen zelfs dwerggroei”, aldus Verheesen, reumatoloog in het Máxima Medisch Centrum in Eindhoven.
Bakkers niet verplicht jodiumhoudend zout te gebruiken
Bakkers hebben met de overheid afgesproken zoveel mogelijk gebruik te maken van het – jodiumhoudende – bakkerszout. Om de proef op de som te nemen, vroeg de Consumentenbond in 2017 aan 54 bakkers en bakkerijketens, tien supermarkten en negen producenten van glutenvrij brood of ze bakkerszout gebruikten bij de bereiding van hun brood.
Lang niet alle bakkers bleken bakkerszout te gebruiken. Zo blijkt meer dan de helft van de biologische broden geen gejodeerd zout te bevatten. Hier kun je zien of jouw bakker ook op de lijst staat. Op het etiket van brood staat overigens ook of het met bakkerszout gemaakt is.
Onze jodiuminname daalt
Uit onderzoek van het RIVM blijkt dat onze jodiuminname tussen 2006 en 2015 met een derde is gedaald. “Dit komt vooral omdat we minder brood zijn gaan eten, in de keuken minder zout zijn gaan gebruiken, en doordat het zoutgehalte in brood is verlaagd”, legt Verheesen uit.
“Minder zout is natuurlijk beter voor onze gezondheid, maar niet als we hierdoor te weinig jodium binnenkrijgen”, gaat hij verder.
Deze groepen hebben een risico op een jodiumtekort
Moeten we ons zorgen maken? Volgens het Voedingscentrum en het RIVM lopen twee groepen een risico op een jodiumtekort: mensen die weinig of geen brood eten, en mensen die brood zonder gejodeerd zout eten, zoals biologisch brood of thuisgebakken brood zonder gejodeerd zout. Dit laatste is eenvoudig op te lossen door wél gejodeerd zout te gebruiken.
Verheesen benadrukt dat ook vrouwen die zwanger willen worden, zwanger zijn of borstvoeding geven, een risico lopen. “Zij hebben aantoonbaar meer jodium nodig, omdat hun kinderen jodium nodig hebben om te groeien.”
‘Gebruik thuis gejodeerd zout’
Verheesen is dan ook verbaasd dat vrouwen in ons land geen advies over jodium krijgen. “In veel landen, bijvoorbeeld de Verenigde Staten en Canada, krijgen bovengenoemde vrouwen het advies jodium als supplement te slikken, net als foliumzuur.”
Hij adviseert iedereen om zelf na te gaan of de voeding voldoende jodium bevat. Een sneetje brood met 1,3 procent bakkerszout bijvoorbeeld bevat minder dan 20 microgram jodium. Ook kun je met de Eetmeter van het Voedingscentrum uitrekenen hoeveel jodium je dagelijks binnenkrijgt.
“Als blijkt dat je voeding te weinig jodium bevat, zou ik in ieder geval thuis in de keuken alleen jodiumhoudend zout gebruiken”, aldus Verheesen. “En bijvoorbeeld meer zeevis – dat van nature rijk is aan jodium – eten.”
Van een teveel aan jodium zal niet snel sprake zijn als we op deze informatie mogen afgaan.
Deze voedingsmiddelen bevatten van nature veel jodium:
- Zeewier
- Witvis
- Garnalen
- Eieren
- Melk
Lees ook wat Juglen Zwaan over de jodiumkwestie meldt.
MMV maakt wekelijks een selectie uit het nieuws over voeding en leefstijl in relatie tot kanker en andere medische condities.
Inschrijven nieuwsbrief
