Het zetten van tatoeages is enorm populair, met name onder de jongere generaties. Wetenschappers plaatsen vraagtekens bij de veiligheid van deze lichaamskunst. Een deel van de gebruikte inkt lekt naar de lymfeknopen, bleek eerder al. Nu toont Deens tweelingonderzoek een verhoogd risico op huid- en lymfeklierkanker.
In de huidige eeuw is het aantal mensen met een of meerdere tatoeages onder hun huid sprongsgewijs toegenomen. Exacte cijfers over de omvang van dit fenomeen zijn echter schaars. In 2017 meldde de NOS dat tien procent van de Nederlanders een tatoeage had, terwijl dit percentage bij jongeren tussen achttien en dertig jaar 31 procent zou zijn. Een enquête uit 2019, gehouden onder duizend Nederlanders en vorige maand gerecycled door een firma die kantoorartikelen verkoopt, komt op 35 procent van de werkende Nederlanders. Terwijl van de achttien- tot 34-jarigen de helft een of meerdere tatoo’s had.
Ondanks het feit dat de NVWA in 2017 ‘ernstige veiligheidsrisico’s’ zag bij een flink deel van gebruikte tatoeage-inkten – een derde van 52 meest verkochte inkten bevatte kankerverwekkende stoffen en acht inkten bevatten te hoge gehaltes aan lood en cadmium – gaf het Antoni van Leeuwenhoekziekenhuis in de persoon van internist-oncoloog Jan Schellens een geruststellende boodschap af: ‘Op dit moment hebben we geen aanwijzingen dat mensen met tatoeages een verhoogde kans hebben op bijvoorbeeld huidkanker.’
Weliswaar hield Schellens een slag om arm, het duurt nu eenmaal lang voordat gevaarlijke stoffen kanker veroorzaken, serieuze risico’s wees hij van de hand: ‘Je hebt bij tatoeages wel af en toe wat contact met de bloedbaan, maar ik denk dat dat een betrekkelijk gering probleem is. En ook dat er dus heel erg weinig van die stof in de bloedbaan komt.’ Met de kennis van nu blijkt dat te optimistisch gedacht.
Het Deens Tweeling Tattoo Cohort
In BMC Public Health halen onderzoekers van de Universiteit van Zuid-Denemarken Zuid-Denemarken recentere Noorse en Zweedse publicaties aan die uitkomen op getatoeëerde percentages van twintig tot 25 procent van de bevolking. Met onder de jeugdige generaties bijna dubbele percentages. Daarmee ‘wordt de veiligheid met betrekking tot tatoeëren en de blootstelling aan tatoeage-inkt steeds relevanter’. Gehoor gevend aan de wens van onder meer het IARC en de Europese Commissie, publiceren de Denen nu een van eerste analyses naar de link tussen tatoeages en kanker.
Daartoe stelden ze het nationale tweelingregister verschillende onderzoeksgroepen samen. Dat resulteerde in de case-cohortstudie op basis van 316 tussen 1960 en 1996 geboren tweelingen uit Deense Tweeling Tattoo Cohort en een cohortstudie op basis van 2.367 willekeurig geselecteerde tweelingen. Beide studieontwerpen lieten duidelijk verhoogde huidkankerrisico’s zien.
Omvang doet er toe
De case-cohortstudie kon een duidelijke relatie laten zien tussen omvang van de tatoeages en het kankerrisico. Tatoeages groter dan een handpalm gaven een 2,4 keer zo groot risico op huidkanker en een 2,7 zo groot risico op een lymfoom (bijvoorbeeld ziekte van Hodgkin of Non-hodgkinlymfoom). Uit de cohortstudie kwam een 3,2 keer zo hoog risico op huidkanker tevoorschijn, maar was het niet mogelijk een schatting van het risico op lymfoom te geven.
Een relatie met nier- en blaaskanker kon, zoals verwacht, in geen van beide studieopzetten gelegd worden. ‘Mogelijk is het daarvoor nog te vroeg, aangezien blaaskanker meestal pas optreedt op hoge leeftijd.’ De auteurs pleiten voor een publieksinformatie die tot voorzichtigheid maant.
‘Onze studie wijst op een verhoogd risico op lymfomen en huidkankers onder getatoeëerde personen. Wij zijn bezorgd dat tatoeage-inkt ernstige gevolgen voor de volksgezondheid heeft, aangezien tatoeages onder de jongere generaties overvloedig voorkomen.’
Foto: Maaika via Wikipedia
MMV maakt wekelijks een selectie uit het nieuws over voeding en leefstijl in relatie tot kanker en andere medische condities.
Inschrijven nieuwsbrief
