Het belang van een ‘schone’ mond wordt vaak onderschat. Onze gezondheid is er direct mee gemoeid. Te denken valt aan hart- en vaatziekten maar ook kanker.
Wie vroeger met reumatische klachten naar de huisarts ging, kreeg standaard het verzoek om de mond wijd open te doen. De dokter keek dan of er sprake was van een rottende kies. Als dat zo was, haalde hij zijn tang tevoorschijn en verwijderde de boosdoener. Negen van de tien keer verdwenen de klachten van de patiënt hierna als sneeuw voor de zon.
Naderhand werd de mondzorg een apart specialisme en raakte het verband tussen een rotte kies en reuma in de vergetelheid. Over kiezen ging voortaan de tandarts en over reuma de reumatoloog. Het is de Soester fysiotherapeut Henny Solleveld die deze kennis weer heeft opgepoetst.
Mond is spiegel van de gezondheid
De rol van de mond in de algehele gezondheid is veel belangrijkere dan mensen over het algemeen denken. Volgens Bruno Loos, hoogleraar parodontologie bij het Academisch Centrum Tandheelkunde Amsterdam, is de mond namelijk de spiegel van de gezondheid. “Net zoals alle andere organen staat de mond in contact met het hele lichaam en kan het in sommige gevallen signalen afgeven voor problemen met de algemene gezondheid”, zegt hij op het weblog Mijn Gezondheidsgids.
Een tandarts of mondhygiënist zou daarom een poortwachter kunnen zijn voor het herkennen van signalen voor ziekten als anorexia, obesitas, diabetes, hart- en vaatziekten en bloedziekten. De tandarts kan met deze signaalfunctie een nuttige toevoeging zijn in gezondheidspreventie, bevestigt Wolter Brands, voorzitter van de Koninklijke Nederlandse Maatschappij tot bevordering der Tandheelkunde (KNMT). “Tandartsen hebben het grote voordeel dat zij geregeld mensen zien die gezond zijn, of dit in ieder geval denken, en normaal gesproken niet naar een huisarts zouden gaan.” Tijdens controles kunnen signalen opgemerkt worden die anders ongezien waren gebleven.
De eerdergenoemde Henny Solleveld pleit ervoor dat kankerpatiënten zelfs standaard een screening van het gebit zouden moeten krijgen. Ontstekingen in de mond kunnen volgens hem als strooihaard fungeren voor kankergezwellen elders in het lichaam.
Parodontitis begint met tandvleesontsteking
Een beruchte aandoening in de tandartsenwereld is parodontitis. Er zijn verschillende oorzaken. Grofweg de helft van alle mensen kan parodontitis krijgen. Dit heeft gedeeltelijk te maken met genetische aanleg. “Er zijn ook andere belangrijke factoren, zoals voeding, tekort aan vitaminen, roken, stress en levensstijl, die stuk voor stuk invloed hebben”, aldus Bruno Loos.
Parodontitis begint altijd met een tandvleesontsteking, maar niet elke tandvleesontsteking heeft ernstige parodontitis tot gevolg. In de mond nestelen zich vele verschillende bacteriën en deze bacteriën maken voortdurend tandplaque aan. Zodra dit laagje plaque steeds dikker en ouder wordt, zijn de schadelijke bacteriën in de meerderheid, waardoor tandvleesontsteking kan ontstaan. Die laag tandplaque verkalkt uiteindelijk tot tandsteen. Met het ruwe tandsteen als ondergrond, gaat dit proces steeds verder. Naar verloop van tijd kan het tandvlees los raken van de tand en ontstaat er ruimte voor de bacteriën zich te nestelen onder het tandvlees, bij de tandwortel. De bacteriën graven steeds dieper, zelfs tot op het bot. De aanhechtingen van de tanden en kiezen worden aangetast, ze verliezen hun verbinding met het kaakbot en raken los.
Ontsteking aan het tandvlees wordt doorgaans te laat behandeld, vanwege het langzame en meestal klachtenvrije proces. De ontsteking zit namelijk aan de binnenkant van het tandvlees en blijft vaak onopgemerkt. Onbehandelde parodontitis kan grote gevolgen hebben. Het aantasten van het kaakbot kan hart- en vaatziekten, diabetes, vroeggeboorte en zelfs kanker tot gevolg hebben.
Slechte adem en bloedend, rood of opgezwollen tandvlees kunnen de eerste waarschuwingstekens zijn. Met een smal meetlatje kan de tandarts constateren in welk stadium de parodontitis is. Aan de hand daarvan kan hij zijn behandelplan afstellen.
Beeld: en.wikipedia.org
MMV maakt wekelijks een selectie uit het nieuws over voeding en leefstijl in relatie tot kanker en andere medische condities.
Inschrijven nieuwsbrief
