Bij de diagnose eierstokkanker zouden vrouwen tegelijk het dringende advies mogen krijgen een gezond voedingspatroon vast te houden of aan te wennen. Amerikaans observationeel onderzoek vond namelijk een tot twee keer zo groot overlijdensrisico’s voor vrouwen die na de diagnose een ontstekingsbevorderend voedingspatroon hadden.
De epidemiologen van Harvard en het H. Lee Moffitt Cancer Center and Research Center in Florida baseren zich op de lotgevallen van 1.003 vrouwen die in de loop van hun deelname aan prospectieve cohortstudies geconfronteerd werden met de diagnose eierstokkanker (ovariumcarcinoom). Deelnemers aan dergelijke langlopende onderzoeken worden in de loop der jaren herhaaldelijk uitgevraagd over hun eetgewoonten.
Op basis van die gegevens berekenden de leden van bovenstaand onderzoeksteam een indeling naar de mate waarin de eetpatronen van deze patiënten ontstekingsbevorderend waren. Daarvoor gebruikten ze een nog niet zo lang geleden in eigen huis ontwikkelde methode om de ‘EDIP’ (empirische dieetafhankelijk inflammatoir patroon) te kwantificeren. Vergeleken met de laagste score, hadden vrouwen met de hoogste score gemiddeld een 95 procent hoger algemeen overlijdensrisico als het om minder ernstige vormen van eierstokkanker ging.
Het algemene risico op overlijden aan oorzaken die direct aan eierstokkanker gerelateerd zijn, lag gemiddeld 38 procent hoger bij vrouwen die voor hun diagnose geen, maar na hun diagnose wel een ontstekingsbevorderend voedingspatroon hadden. De vrouwen die zich zowel voor als na hun diagnose ontstekingsbevorderend voedden hadden een 58 procent hoger risico. Het algemene overlijdensrisico lag in deze gevallen op respectievelijk 44 en 55 procent.
EDIP
De alternatieve methode om de kwaliteit van het voedingspatroon uit te drukken – namelijk in de mate waarin het systemische inflammatie bevordert – wordt in dit artikel uit de doeken gedaan. Het komt er op neer dat biomarkers die op ontsteking duiden, zoals het eiwit CRP, gerelateerd worden aan het voedingspatroon van deelnemers uit langlopende observationele studies onder verpleegsters en anderen die in de gezondheidszorg werkzaam zijn.
De hoofdmoot van de relaties klinkt bekend in de oren. Ontstekingsbevorderend: geraffineerde koolhydraten, rood vlees, bewerkt vlees, al dan niet gesuikerde dranken en alcohol. Ontstekingsremmend: volkoren producten, groene bladgroenten, donkergeel of oranje gekleurde groenten, thee en koffie. Maar ook verrassende categorieën als wijn, bier, vruchtensap en pizza.
Tegenover deze verdachte ‘goeddoeners’ staan aan de ontstekingsbevorderende kant onverdachte boosdoeners. Daarvan zijn tomaten en de categorie ‘andere groenten’ wel de meest opmerkelijke kandidaten. De vraag rijst hoe pizza ontstekingsremmend kan zijn, terwijl het voor een groot deel uit geraffineerde tarwe en tomaat bestaat.
Het lijkt dus onwaarschijnlijk dat het laatste woord gesproken is over deze methode. Wat niet wegneemt dat ook deze studie weer een argument geeft om het nut van gezonde voeding bij kanker op de agenda te plaatsen. Zeker ook bij eierstokkanker. Uit de jongste update van het IKNL blijkt dat de 5-jaarsoverleving van nog geen veertig procent de afgelopen twintig jaar nauwelijks verbeterde.
De studie verschijnt in de British Journal of Cancer en is tot 27 juni 2023 alleen als samenvatting vrij beschikbaar.
Foto: Viktoria Slowikowska
MMV maakt wekelijks een selectie uit het nieuws over voeding en leefstijl in relatie tot kanker en andere medische condities.
Inschrijven nieuwsbrief
