
Een door de vleesindustrie gesponsorde studie komt tot de verrassende uitkomst dat het voor de spieropbouw niet uitmaakt of de eiwitten van plantaardige of dierlijke oorsprong zijn. Daarbij geeft de studie antwoord op de vraag of je de eiwitten verdeeld over de dag moet eten en of een bescheiden eiwitconsumptie hier invloed op heeft.
De fixatie van gespierde sportschooltypes op proteïneshakes van melkeiwit na de training dient vooral het placebo-effect. Extra veel eiwitten eten is niet nodig om de spiermassa te vergroten en ze hoeven ook niet van dierlijke oorsprong te zijn. Langs de veganistische weg kom je er net zo snel. Dat blijkt uit een gerandomiseerde klinische studie met 40 gezonde mannen en vrouwen, uitgevoerd door wetenschappers van de universiteit van Illinois (VS).
Met tussenpozen van drie dagen togen de proefpersonen drie keer naar het krachthonk van de universiteit. Daar werkten ze onder professionele begeleiding alle spiergroepen af. Hun maaltijden waren afgestemd op hun gewicht en werden gedeeltelijk thuis en gedeeltelijk onder toezicht genuttigd. Het aandeel eiwitten in de voeding was bescheiden: 1,1 tot 1,2 gram per kilo lichaamsgewicht. Bij de groep ‘omnivoren’ waren deze voor 70 procent van dierlijke oorsprong. De veganisten kregen maaltijden waarbij de plantaardige eiwitbronnen voldoende van alle essentiële aminozuren bevatten.
Om de timing van de eiwit-inname te onderzoeken werden beide groepen nogmaals gesplitst. Ditmaal in een deel dat hun eiwitten in drie maaltijden binnenkreeg, in oplopende doseringen van 10, 30 en 60 procent. En in een deel dat hun eiwitten – al dan niet plantaardig dus – verdeeld over de dag in vijf gelijke porties tot zich nam. Aan de hand van dagelijkse metingen en de analyse van stukjes weefsel die voorafgaand en na afloop van de studieperiode uit de spieren waren gehaald, konden de onderzoekers de effecten van hun experiment afmeten.
De samenvatting van hun artikel in vakblad Medicine & Science in Sports & Exercise rapporteert dat de omnivoor etende groep meer van hun calorieën uit koolhydraten binnen had gekregen, maar dat er op het gebied van de nutriënten verder geen verschillen tussen de groepen waren. Wat betreft de opname van de eiwitten in de spieren waren de verschillen tussen de vier groepen minimaal. ‘Onze resultaten demonstreren dat de anabole werking van een dierlijke versus veganistisch voedingspatroon gelijk is’, concluderen ze.
Vleesdogma
Voor de onderzoekers komen de resultaten niet helemaal als een verrassing. Een eerdere studie bijvoorbeeld zien dat plantaardige eiwitten prima spieren konden opbouwen. Al ging het toen om aanzienlijk grotere hoeveelheden eiwit per kilo lichaamsgewicht, namelijk 1,6 tot 1,8 gram. Deze werden bereikt met plantaardige eiwitsupplementen. Nu hebben ze getoond dat het gewenste effect ook haalbaar is met hoeveelheden die gemakkelijk via de dagelijkse maaltijden te consumeren zijn.
Veel mensen zullen aan het idee moeten wennen. ‘Het huidige dogma stelt dat dierlijke eiwitten beter zijn, met name voor de respons in de spieropbouw’, zegt studieleider Nicholas Burd op de website van zijn universiteit. Voor die aanname waren ook best wetenschappelijke gronden. Voorgaande studies stelden dat vast, maar wel op basis van een enkele maaltijd. Die waarnemingen zijn dus niet te voorspellen wat er gebeurt bij een gebalanceerd veganistisch dieet over langere tijd.
De deelnemers in Nicholas Burd’s studie waren jong, twintig tot veertig jaar. Maar geldt dat ook voor ouderen? Even vast als het geloof in de superioriteit van dierlijke eiwitten, is de overtuiging dat veganistisch etende ouderen hun spiermassa sneller zien afnemen dan omnivoor etende leeftijdgenoten. Ook dat blijkt geen natuurwet. Recent promotieonderzoek aan de WUR, liet zien dat een uitgebalanceerd veganistische dieet net zo effectief de spieropbouw stimuleert als omnivore voeding.
Daarbij sprak de vitaliteit van de proefpersonen waarschijnlijk een behoorlijk woordje mee. Spieren worden namelijk eiwitgevoeliger als ze actief gebruikt worden, vertelt onderzoeker Jacintha Domić. ‘Het zou kunnen dat de verminderde eiwitgevoeligheid in spieren van ouderen niet per se het gevolg is van veroudering, maar van verminderde fysieke activiteit.’
Beeld: Michael B. Vincent
MMV maakt wekelijks een selectie uit het nieuws over voeding en leefstijl in relatie tot kanker en andere medische condities.
Inschrijven nieuwsbrief