Per vandaag kunnen mensen met een hersentumor zich bij Amsterdam UMC aanmelden voor deelname aan onderzoek naar het effect van cannabidiol (CBD) op de stemming. Amerikaanse onderzoekers toonden in proefdieren aan dat CBD hersentumoren van het type glioblastoma deed krimpen.
Vergeleken met het Amerikaanse onderzoek, waarover later meer, heeft het Amsterdamse studie een bescheiden doelstelling. Die wil bepalen of cannabidiol beter dan een placebo helpt tegen gevoelens van spanning en bezorgdheid bij patiënten met een glioom – hersentumer. Daarvoor zoekt het Amsterdam Universitair Medisch Centrum 55 vrijwilligers. Loting bepaalt of zij tabletten met CBD krijgen of een placebo. CBD wordt gewonnen uit hennep – cannabisativa – en is in tegenstelling tot THC niet psychoactief. De hoeveelheden THC in de CBD-pillen is ‘verwaarloosbaar’ stelt het persbericht.
Opzet, deelnamecriteria en aanmelden
Het onderzoek duurt acht weken. Daarin komen de deelnemers vier keer naar het ziekenhuis, onder meer voor bloedafname. De eerste drie weken slikken ze vier maal daags een pil, uiteraard zonder te weten of het CBD of placebo betreft. Na een pauze van twee weken volgt nog eens drie weken. Naast zes online vragenlijsten, beantwoorden de deelnemers ook wekelijks vragen over eventuele bijwerkingen.
Om mee te kunnen doen moet de behandeling van de hersentumor minstens twee maanden geleden voltooid zijn. Daarbij moeten de deelnemers last hebben van spanningen en/of bezorgdheid. Aanvullend gebruik van eigen cannabisproducten is niet toegestaan in de acht weken dat het onderzoek duurt. De dosering van de CBD is hoger dan wat bij de drogist verkrijgbaar is. Voor aanvullende informatie en aanmelding is dit emailadres bereikbaar.
CBD beperkt glioblastoma in proefdieren
Geïnhaleerde CBD beperkte de groei van glioblastoma in muizen ten opzichte van placebo, rapporteren onderzoekers van Augusta University (Georgia, VS) december jongstleden in Cannabis and Cannabinoid Research. Daarbij veranderde CBD het microklimaat rond de tumor in de richting van een toestand die minder gunstig is voor tumorgroei.
Zo onderdrukte CBD een eiwit – P-selectine – dat normaal gesproken behulpzaam is bij het herstel van weefselschade, maar in het geval van kanker tumoren beschermt en helpt verspreiden. Ook verminderde CBD de aanwezigheid van een enzym – apeline – dat de groei van bloedvaten ondersteunt en zodoende bijdraagt aan tumorgroei.
Volgens auteurs zijn er ook aanwijzingen dat de eiwitten daarnaast ook als zogeheten checkpoint remmers fungeren. Deze remmen de immuunrespons, in dit geval tegen kankercellen. In CBD-muizen werd ook een officiële checkpoint remmer in het micromilieu van de tumor teruggebracht: een enzym met de afgekorte naam IDO.
Daarmee was het nog niet gedaan. CBD remde de aanmaak van interleukine 8 door de tumor en verminderde lymfocyten in de tumor. Tegelijkertijd namen de onderzoekers hogere niveaus waar van een eiwitcomplexen (CD103 en CD8) die T-cellen helpen hun doel aan te vallen. ‘Het is een puzzel en daarom hebben we goede immuun regulators nodig’ zegt immunoloog Babak Baban op de website van de universiteit [X]. ‘CBD is een bijzonder slimme regulator.’
Glioblastoma multiforme, behoort tot de meest agressieve en moeilijk behandelbare kankertypes. De waargenomen effecten op de groei van tumor en het microklimaat eromheen, gebeurden zonder enige andere interventie dan de toediening van CBD, benadruk Baban. De resultaten zijn aanleiding genoeg voor verder onderzoek naar een mogelijke rol voor geïnhaleerde CBD, concluderen de auteurs in de samenvatting, ‘als een effectieve, relatief veilige en gemakkelijk toe te dienen aanvullende therapie bij glioblastoma multiforme’.
De studie is gefinancierd door de National Institute of Neurological Disorders, onderdeel van de National Institutes of Health.
Foto: Nataliya Vaitkevich
MMV maakt wekelijks een selectie uit het nieuws over voeding en leefstijl in relatie tot kanker en andere medische condities.
Inschrijven nieuwsbrief
