Vorige week kwam een grote klinische studie uit die toonde dat lage doseringen aspirine beschermen tegen de terugkeer van darmkanker. Dat roept de vraag op of dit op berkenbast geïnspireerde medicijn ook bij andere kankertypen een positieve bijdrage kan leveren. Een Deense observationele studie suggereert inderdaad een lager risico dat borstkanker terugkeert. Maar het overlijdensrisico wijst in een andere richting.
Om meer licht te werpen op de eventuele anti-kanker eigenschappen van aspirine bij borstkanker, gebruikte een onderzoeksteam geleid door klinische epidemiologen van Aarhus University (Denemarken) de data van de ‘Deense Borstkanker Groep’. Een cohort van 20.509 vrouwen die bij hun diagnose borstkanker stadium I tot en met III – tussen 1996 en 2004 – veertig jaar of ouder waren. In de ruim 232duizend ‘personenjaren’ die daarop volgden kwam de kanker bij 4.527 van de vrouwen terug.
Dat gebeurde in die twintig jaar minder vaak bij vrouwen die aspirine gebruikten, namelijk 17,8 procent van hen. Tegen 22,4 procent van de vrouwen die geen aspirine gebruikten. ‘Met vergelijkbare trends onder de 10-jaars ziektevrije overlevers (9,9 versus 12,7 procent)’, rapporteren de onderzoekers in British Journal of Cancer.
Met behulp van gangbare statistische modellen berekenden de Zweden de bijhorende risicocijfers. Aspirinegebruikers hadden een twintig procent lager risico om binnen vijf jaar tegen een nieuwe diagnose aan te lopen. De risicoreductie na tien jaar was met dertien procent kleiner, maar ook niet meer boven de statistische twijfel verheven. Dat gold ook voor de risicoratio (HR) na vijftien jaar; een min van achttien procent, maar een betrouwbaarheidsinterval (CI) die zich uitstrekte van een min van 43 procent en een plus van zeventien procent. Wat betekent dat er wel een trend is maar dat deze statistisch niet betrouwbaar is.
Overlijdensrisico
Deze gunstige trend wordt echter niet bevestigd door het algemene overlijdensrisico. Dat ligt na vijf, tien en vijftien jaar acht tot negen procent hoger dan bij de vrouwen die geen aspirine gebruikten. Weliswaar gaat het hier om een trend die niet binnen de normen voor statistische betrouwbaarheid valt, maar toch.
‘Het afgenomen risico op recidief kan wijzen op potentiële anti-kanker effecten van aspirine’, concluderen de onderzoekers. ‘Hoewel het toegenomen risico op overlijden de invloed van andere oorzaken en concurrerende risico’s doet vermoeden.’ Het kan bijvoorbeeld zo zijn dat aspirinegebruikers uit de Deense Borstkanker Groep dit deden vanwege gezondheidsproblemen zoals hart- en vaatziekten. Als zij daar aan komen te overlijden voordat de borstkanker terugkeert dan heeft dat gunstig effect op risico voor recidief en tegelijk een ongunstig effect op het overlijdensrisico.
Om dit soort onzekerheden te voorkomen is een ander type studie nodig. Waarbij twee gelijkwaardige groepen ofwel aspirine krijgen, ofwel een placebo.
Toekomstige studies
Een dergelijke studie, de ABC-trial naar het effect van 300 milligram aspirine bij HER-negatieve borstkanker – is juist wegens gebrek aan effect beëindigd. Maar, merken de auteurs op, deze studie kon wegens geldgebrek niet tegelijk het effect van een lage dosering bestuderen. De biologische logica achter het kankerremmende effect, zit hem volgens de Deense wetenschappers in de remming van een mechanisme (COX-1) dat optreedt bij doseringen die lager zijn dan 150 milligram. ‘De hogere doses in de ABC-studie kan het potentiële anti-kankermechanisme voorbij zijn geschoten.’
De auteurs kijken uit naar de resultaten van de Add-Aspirine trial. Dat is een grote Brits/Ierse/Indiase placebogecontroleerde studie die het effect van aspirine in twee verschillende dosering onderzoekt bij borst-, maag/slokdarm-, darm- en prostaatkanker.
In hun artikel reppen de Denen echter met geen woord over een subgroep patiënten met een vaak voorkomende mutatie in het tumorweefsel, waarbij een lage dosering aspirine extra goed blijkt aan te slaan. Weliswaar waren de resultaten van de Zweedse klinische studie die dit bewees bij het verschijnen van de Deense studie nog niet openbaar, aanwijzingen waren er wel en ook Deense ziekenhuizen deden aan de Zweedse studie mee.
De mutatie waarbij aspirine extra effectief is en waar MMV vorige week over berichtte, komt ook voor bij borst-, maag-, slokdarm- en prostaatkanker.
“Aspirin Direkt” by pietroizzo is licensed under CC BY-NC-SA 2.0
MMV maakt wekelijks een selectie uit het nieuws over voeding en leefstijl in relatie tot kanker en andere medische condities.
Inschrijven nieuwsbrief
