Uit een kleine studie met 49 deelnemers destilleerden onderzoekers ‘een potentieel belangrijk biologisch netwerk’ dat vleesconsumptie aan multiple sclerose linkt. En wel via darmbacteriën, immuuncellen en een metaboliet dat met vleesconsumptie geassocieerd is.
Multiple sclerose is een ziekte waarbij immuuncellen de isolerende laag rond zenuwcellen aantasten. Dat beperkt de signaaloverdracht is daarmee het functioneren van het centrale zenuwstelsel. De chronische ziekte kan progressief verlopen en ernstig invalideren, maar het beloop verschilt van persoon tot persoon. Sommige patiënten belanden binnen vijf jaar na de diagnose in een rolstoel, andere zijn ook na twintig jaar nog in redelijke conditie.
Met het beroep op een publicatie uit 2007 stelt Wikipedia dat over de loop die de ziekte bij individuele personen zal nemen, slechts statistische uitspraken mogelijk zijn. Onderzoekers hopen daar verandering in te brengen, daarin uiteraard van harte gesteund door patiënten en hun naasten. De jongste poging meer helderheid te verschaffen in de uiterst gecompliceerde processen die zich afspelen rond de voor MS kenmerkende aanvallen, is vorige week open access gepubliceerd in eBioMedicine.
‘Multi-omics’
Daarin borduurt een internationaal onderzoeksteam voort op recent onderzoek dat het microbioom van de darm betrekt bij het bestuderen van de ontwikkeling en het verloop van MS. Daartoe selecteerden ze 24 patiënten met dezelfde vorm MS – ‘relapsing remitting’ – en 25 gezonde personen van dezelfde leeftijd, geslacht en etnische afkomst.
Van hen brachten ze het darmleven in kaart, de populaties immuuncellen en cytokines in het bloed en de in het bloed circulerende metabolieten. Dat zijn organische verbindingen die ontstaan bij het metaboliseren van voedsel of andere stoffen. Daarbij noteerden de deelnemers hun voedselconsumptie over een periode van vier dagen. Na zes maanden werd dit alles herhaald.
De hoeveelheid gegevens die dit met het huidige technologieën oplevert, is astronomisch. Om zinvolle verbanden te vinden zijn onderzoekers aangewezen op statistische modellen die sterke computerkracht vereisen. De gepresenteerde bevindingen zijn dus een keus uit de beschikbare samenhangen, maar volgens de onderzoekers wel de verbanden met statistisch de grootste zeggingskracht.
‘Vleesrestrictie’
Het algemene beeld was duidelijk. Ten opzichte van de gezonde vrijwilligers hadden de deelnemers met MS verstoringen in het ‘bloed metaboloom’ en verstoorde verhoudingen tussen het microbioom van de darm en het immuunsysteem. Analyse van de samenhangen tussen specifieke kenmerken toonde ‘een potentieel belangrijk biologisch netwerk dat vleesconsumptie linkt aan verhoogde aanwezigheid van vlees-geassocieerde metabolieten, afname van bacteriën die plantenvezels verteren en een verhoogde circulatie van pro-inflammatiemarkers’.
Mede-auteur Laura Piccio zegt op de website van de University of Connecticut dat dit ‘de eerste studie is die een geïntegreerde benadering gebruikt om het samenspel tussen dieet, darmmicrobioom, het immuunsysteem en metabolisme te analyseren en hun bijdrage aan ziektelast en –progressie in mensen met MS’. De gevonden verbanden zijn observationeel van aard en bewijzen niet dat vleesconsumptie MS veroorzaakt of verergert. Dat iets voor toekomstig onderzoek.
Voor mensen met MS kan het echter geen kwaad daar op vooruit te lopen, getuige deze alinea in het onderzoeksartikel: ‘Onze data bekrachtigt de hypothese dat vlees- of methioninerestrictie het aantal circulerende pro- inflammentoire Th17 cellen kan verlagen, tot voordeel van MS-patiënten.’ Vervolgstudies naar metabolieten bij MS, geven de auteurs ter overweging mee ‘zouden specifieke nutriënten moeten betreffen en metabolieten die ontstaan uit het darmmicrobioom; aangezien deze bepalende rollen hebben in het menselijk metabolisme.’
Beeld: Yanjiao Zhou, UConn Health
MMV maakt wekelijks een selectie uit het nieuws over voeding en leefstijl in relatie tot kanker en andere medische condities.
Inschrijven nieuwsbrief