Naamgever van het Moermandieet, de arts Cornelis Moerman, definieerde kanker als de ziekte van het tekort. Tekorten aan essentiële voedingsstoffen die het lichaam nodig heeft voor een goede, gezonde ontwikkeling van de cellen.
‘Eest voeding, dan supplementen’
Dr. Gert Schuitemaker, orthomoleculair apotheker
Voeding bestaat uit macro- en micronutriënten. Macronutriënten eten we dagelijks in relatief grote hoeveelheden. Het gaat om eiwitten, vetten en koolhydraten. De hoeveelheden worden meestal in grammen aangegeven. Micronutriënten eten we dagelijks in relatief kleine hoeveelheden. Het gaat om vitamines, mineralen en spoorelementen. De hoeveelheden worden aangegeven in milligrammen (mg) of microgrammen (mcg).
Een volwaardig dieet bestaat uit kwalitatief hoogwaardige macronutriënten boordevol micronutriënten. Micronutriënten zijn nodig voor het vrijmaken van de energie uit de macronutriënten, het maken van aminozuren uit eiwitten en voor het goed laten verlopen van de normale fysiologische processen. Bij tekorten aan micronutriënten kunnen zich ziektesymptomen manifesteren. Bekende voorbeelden zijn rachitis bij een vitamine D-tekort of een baby met spina bifida (open ruggetje) als de moeder een tekort aan vitamine B-11 heeft tijdens zwangerschap of conceptie.
Officieel advies omstreden
De overheid stelt (via het Voedingscentrum): ‘De meeste mensen hebben geen voedingssupplementen nodig, want ze krijgen voldoende voedingsstoffen binnen door gevarieerd te eten. Alleen zwangere vrouwen, jonge kinderen en ouderen hebben baat bij het gebruik van supplementen.’ Het Voedingscentrum heeft aanbevelingen voor foliumzuur en vitamine D voor zwangeren, en vitamine D bij kinderen en ouderen.
Het supplementenadvies van het Voedingscentrum is niet onomstreden. De wetenschap dat minder dan tien procent van de Nederlanders de aanbevolen voedingsnormen haalt (aldus de Voedselconsumptiepeiling van het RIVM), haalt het argument ‘ze krijgen al voldoende binnen’ direct onderuit. Wat ook te denken geeft, is het gegeven dat in buurland Duitsland de norm voor vitamine D-suppletie 10 mcg hoger ligt. Op basis van dezelfde wetenschappelijke literatuur.
Minder voedingsstoffen in ons eten
Wat verder meespeelt is dat de voedingswaarde van groenten en fruit minder voedzaam is dan dertig tot zeventig jaar geleden. Dat komt door de focus in de landbouw op macronutriënten: koolhydraten, eiwitten, vetten. De oogst is groter per vierkante meter, maar het gewas heeft maar een beperkte opnamecapaciteit. Of de plant zijn voedingsstoffen in twee of in honderd graankorreltjes moet stoppen; dat maakt een verschil dat ten koste gaat van de micronutriënten.
Dit kan een weerslag hebben op onze gezondheid. Tekorten in macronutriënten kunnen op korte termijn zorgen voor gezondheidsproblemen. Een tekort aan micronutriënten manifesteert zich pas na langere tijd.
Eerst voeding, dan supplementen
Voeding is de basis voor een goede gezondheid. Supplementen (van vitaminen en mineralen) kunnen tekorten aanvullen of voorkomen. Visolie wordt aangeraden vanwege de omega-3 vetzuren. Vegetariërs en veganisten kunnen kiezen voor algenolie.
Met uitzondering van door de Gezondheidsraad geadviseerde supplementen voor bepaalde doelgroepen, zoals vitamine D voor jonge kinderen, ouderen, mensen met een donkere huidskleur en foliumzuur (vitamine B11) voor zwangere vrouwen en vrouwen met een kinderwens, raadt de MMV aan een gespecialiseerd arts te consulteren over het gebruik van supplementen.
